DE TOEPASSING VAN HALVE MOLENROEDEN BIJ DE MOLENS IN DE NIEDORPERKOGGE
(Het eerste deel van dit artikel is opgenomen in het infoblad nummer 4)
Dus door het stukmalen van de halve roeden in 1875 werd de molen aan
de Oosterweg voorzien van nieuwe ijzeren roeden en een nieuwe ijzeren
bovenas
Waarschijnlijk, maar het in niet met zekerheid te zeggen, heeft één
van de twee Oosterpoldermolens aan de Mientweg te Lutjewinkel ook gemalen
met halve roeden.
In het rekeningenboek van de polder vinden we dat houthandel L. van
Leeuwen in 1835 vier nieuwe halve roeden.levertdie waarschijnlijk
op één van de molens aan de Mientweg betrekking hebben.
Ook de volgende betalingen moeten op deze molen betrekking hebben:
houthandel A. Conijn en zoon levert in 1850 een molenroedvoor 80,25.
Aan de prijs te zien moet dit welhaast een halve roed zijn. P. van der
Steen uit Spanbroek levert in 1851 houtwaren waaronder twee halve
roeden voor één van de Lutjewinkeler molens voor 348,
De molen van de Braakpolder
Op 13 december 1777 brandt de oude molen van de Braakpolder tot de grond
toe af.
Om voorlopig de Braakpolder vrij van water te houden wordt besloten met
goedkeuring van de Weerepolder een houten duiker onder de Kromme Gouw
te leggen, zodat de Weerepoldermolen ook de Braakpolder kon bemalen.
Op deze wijze werd de Braakpolder bemalen tot februari 1796, want vanaf
die datum begon de nieuw gebouwde Braakmolen te malen.
Tijdens de poldervergadering op 28 februari 1862 komt de voorzitter met
het voorstel om de oude houten bovenas in de molen - die zodanige gebreken
heeft, dat langer daarmee malen te gevaarlijk zou zijn - te vervangen door
een ijzeren as met halve houten roeden.
Hiertoe wordt door de vergadering besloten.
In de hierop volgende jaren kan de polder verschillende keren goedkoop aan
een halve molenroede komen.
De Polder Waard en Groet ging namelijk rond 1870 haar twee molens, die
ook met het systeem van halve roeden maalden, veranderen.
De molens werden uitgerust met ijzeren roeden.
Voor de Braakpolder was dit een buitenkansje: in 1868 kocht men één gebruik
te roed,in december 1869 worden nog eens twee gebruikte roeden -overgenomen
van de Polder Waard en Groet voor 40,per stuk.
De voorzitter van de Braakpolder geeft in 1872 het bestuur in over
weging van de Waard en Croetpolder de drie nog voorhanden zijnde halve
roeden over te nemen voor 40,per stuk.
De molen heeft nog lang met halve roeden gemalen, zeker tot aan de tweede
wereldoorlog,want in 1932 is één van de halve roeden niet al te best; bij
flinke wind buigt hij zover door dat de goot van de molen is afgeslagen.
De roed die bij de molen op stelling lag werd ingestoken en in 1937 kreeg
de molen nog eens drie nieuwe halve roeden.
Jan Smit.