omgeven met tafereeltjes uit zijn leven, sierlijk omrankt met ornamenten. Betsy
Hasebroek werd vergeten. Potgieter en Kneppelhout blijken te controversioneel
om zonder meer bij de gevestigden ingelijfd te worden: hun valt de eer te beurt
door de vernieuwers van de letterkunde rond 1880 als hun voorgangers aange
wezen te worden. De reputatie van de dominee-dichters echter wordt door de
beweging van tachtig hardgrondig vernietigd, de dan star geworden genres als
historische romans over de kling gejaagd, de uitgesleten gevoelige anekdoten-
poëzie geridikuliseerd. De Gids, inmiddels een bezadigd en weinig spiritueel blad
geworden, valt hetzelfde lot ten deel als indertijd de Vaderlandsche Letteroefe
ningen: De Nieuwe Gids wordt opgericht, zich in de titel duidelijk afzettend
tegen De Gids van de romantici. De waardering voor de vaderlandse romantiek
heeft zwaar geleden onder de havening ervan door de tachtigers. Maar wie de
produkten van de Leidenaars en Amsterdammers leest met de welwillendheid en
het historisch besef die praktisch iedere tekst ouder dan honderd jaar nodig heeft
om geappreciëerd te worden, zal niet minder genoegen daaraan beleven dan aan
het letterkundig oeuvre van de tachtigers.
3. JOHANNES PETRUS HASEBROEK
Korte levensschets
1812 geboren te Leiden
1829 student theologie te Leiden
1830 als vrijwillig jager bij de compagnie van de Leidse studenten naar België
1831 terug in Leiden van de Belgische opstand
1832 eerste tijdschriftpublikatie: "Aan de Leydsche Jonkvrouwen" in de Leid
se Studentenalmanak
1835 gezakt voor proponentsexamen
1836 toegelaten als proponent
1836 30 oktober: ingewijd als dominee te Heiloo
1836 eerste boekpublikatie: Poëzy
1840 publikatie onder pseudoniem Jonathan van Waarheid en droomen
1843 beroepen in Breda, maart vertrek uit Heiloo
1847 huwelijk met Jonkvrouwe Anna Maria Jacoba van Tets (het huwelijk bleef
kinderloos)
33
