En waarom zijn zus ELISE,
Murwe schrijfster van te Laat,
Zich een trantje kon verkiezen,
Dat nu reeds op liquor staat?
Plegtig antwoord.
Hun wieg stond tusschen lauwerblaren,
En verschgeplukte myrthen in;
Omdat de vaders van 't gezin,
Drogisten of Aptekers waren...
De geur van 't roemverlokkend kruid
Steeg in het neusje van hun spruit
En is er altoos ingebleven,
Zoodat zij gruwen van een leven,
Waarin geen lauwren hen omgeven,
Als offers aan hun luitgeluid."31
Het is opvallend dat de felste kritiek op de romantische beweging uit kringen van
geestverwanten komt. Zowel Hecker als Van der Hoop als Ten Kate waren
bewonderaars van de buitenlandse romantiek en zelf dichters in het Byroniaans
genre. Men krijgt dan ook de indruk, dat een zekere machtsstrijd niet vreemd
was aan de hele commotie.
Veel effect heeft al de kritiek overigens niet gehad. De Leidenaren hadden zelf
afstand genomen van het Byronianisme. Potgieter zat te stevig in het Gids-zadel
en was zich te goed van zijn boodschap bewust om zich aangevallen te kunnen
voelen door anderen dan zijn vrienden. De genres die geïntroduceerd waren
tussen 1830 en 1840 werden snel geaccepteerd en er kwamen nieuwe beoefe
naars. De vernieuwingen die de romantiek gebracht had, werden nu, in gematig
der vormen, gemeengoed. Beets, Ilasebroek, Toussaint en Hofdijk genoten jaren
lang van een ongestoorde logeplaats op Nederlands letterkundig toneel: ze wer
den gehuldigd op verjaardagen, bij jubilea en emeritaten, ze kregen erebenoe-
mingen, erepenningen, herdenkingsartikelen, herdenkingsprenten; luxe-edities en
verzameledities van hun werk verschenen. Een typisch verschijnsel van het eind
van de negentiende eeuw was de uitgave van een soort verheerlijkingsprenten,
getekend door een kunstenaar van naam, vaak los te koop of als bijlage bij een
tijdschrift gevoegd, waarop de gehuldigde auteur in het midden afgebeeld staat,
32
