blonk uit in toernooien en won veldslagen voor de Spaanse koning. Je
kon op hem rekenen. Machtig en rijk, ridder in de orde van het
Gulden Vlies, een select gezelschap van de hoogste adel en lid van de
Raad van State. Op het slot in Egmond heeft hij nooit gewoond, maar
wel bezocht hij Egmond als de bedijker, de drooglegger van de
Egmondermeer. Hij kon heftig zijn, maar was geen denker als Willem
van Oranje en niet zo koersvast. In 1565 ging hij met een diplomatie
ke missie naar Madrid, om bij koning Philips II meer vrijheden te
bewerkstelligen. Want het volk leed onder het Spaanse juk en het pro
testantse geloof was verboden. Hij werd er met alle egards ontvangen
en hij vermoedde niet dat zijn noodlot was bezegeld. In september
1567 werd hij gearresteerd en in De Gravensteen te Gent opgesloten
en op 5 juni 1568 na een schijnproces, voor een grote menigte te
Brussel onthoofd. Hij gedroeg zich waardig tot het laatste moment.
De terechtstelling veroorzaakte veel opschudding in Europa en inspi
reerde de Duitse dichter Goethe tot het schrijven van het drama
Egmont, op muziek gezet door niemand minder dan Beethoven. De
Ouverture Egmont is het bekendst geworden.
Jos is een goed en bondig verteller en wie een tijdje naar hem luistert, krijgt
de neiging om spoorslags af te reizen naar België. Naar het kasteel Egmont
in Zottegem, of het kasteel van Gaasbeek waar nog veel meer is te vinden
over Lamoraal, die hij zijn historische idool noemt. Gekscherend zei Jan
Lute meer dan eens: "Je wéét niet alleen veel van Lamoraal, je lijkt ook op
hem." Als Jos wat al te heftig voor zijn standpunt opkwam en niet van wij
ken wilde weten, dan zei Jan: "We kunnen het niet hard maken, maar vol
gens mij stam je af van Lamoraal."
Op vrijdag 28 november was de officiële openingsbijeenkomst van de ten
toonstelling 'Op den Hoef' in de Slotkapel. De dit jaar aangetreden burge
meester van Bergen, mevrouw Hetty Hafkamp, noemde Jos een bevlogen
amateur historicus en zij richtte het woord tot hem. "Voordat ik straks aan
de overkant het lint knip en uw tentoonstelling voor geopend verklaar, moet
ik u laten weten dat het hare Majesteit heeft behaagd om u koninklijk te
onderscheiden tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau." Ze verklaarde deze
Historisch idool
Koninklijke onderscheiding voor Jos Hof
Geestgronden, 15 (2008), nr. 4
121
