Australische Compagnie op, die de ontdekkingstocht ging organiseren. In
juni 1615 vertrokken van Texel onder commando van expeditieleider Jacob
Le Maire twee schepen: de Eendrachtmet schipper Willem Schouten en
de Hoorn met als schipper diens halfbroer Jan Schouten. Nadat ze erin
geslaagd waren een andere route te ontdekken en via Kaap Hoorn in Indië
aan te komen, werd de Eendracht door Jan Pietersz. Coen in beslag geno
men. Jacob werd naar Holland teruggezonden: hij overleed op de terugtocht
(eind 1616). Na lang procederen werd de nieuwe doorvaart door de Staten-
Generaal erkend en moest de VOC schadevergoeding betalen. Het slepende
proces over het handelsmonopolie van de VOC werd door Le Maire en de
Australische Compagnie echter niet gewonnen. De affaires hebben hem
handenvol geld gekost (meer dan anderhalf miljoen gulden), hetgeen te con
cluderen valt uit de tekst op de grafsteen in de hervormde kerk van Egmond
Binnen (zie hierna).
Le Maire in Egmond
In het boek van Barreveld komt Egmond nauwelijks aan bod, maar we heb
ben hier ook niet te maken met een biografie. Wel is duidelijk dat Isaac. die
zich in 1611 definitief uit Amsterdam terugtrok en in Egmond aan den
Hoef is komen wonen, in zijn huis aan de Kerkstraat (nu Slotweg 9, waar
circa 1823 een hervormde pastorie werd gebouwd en na afbraak daarvan in
1904 op dezelfde plaats een nieuwe, die tegenwoordig bekend staat als de
'oude pastorie') de nodige studie heeft verricht op maritiem, nautisch en
geografisch gebied, en vandaaruit zijn Hollandse en internationale netwer
ken heeft uitgebouwd om de ontdekkingstocht financieel en organisatorisch
voor te bereiden.
Toch kon hij vanuit Egmond niet alle zaken regelen, niet alles was dichtbij.
In 1619 laat hij de VOC in Amsterdam weten, dat hij de laatste drie jaren
meer dan twaalf reizen van Egmond naar Amsterdam heeft ondernomen
teneinde financiële schadevergoeding te verkrijgen, en dat zonder succes."
Le Maire was zeer actief waar het landaankopen betreft.4' Barreveld wijst
erop dat Le Maire. die vóór de oprichting van de VOC al handel had gedre
ven met Indië (onder meer met zijn Nieuwe Brabantse Compagnie) en
daarmee veel geld had verdiend, veel land kocht in de omgeving van
Egmond. In 1598-1600 kocht hij van Lamoraal graaf van Egmont vijf
Hofweiden, gelegen ten zuiden van de Hoevervaart en ten noorden van de
Hofdijk (nu de Hoeverweg) (kad. A 185-138, zie afb. 21). Voorts het wat
oostelijker gelegen huis en erf de Noortmaten (kad. A 129/130). Dat de ter-
Geestgronden, 9(2002), nr. 2/3
85
