Bij zijn onderzoek naar de militaire activiteiten in Egmond aan Zee tijdens de
oorlog van najaar 1799 (zie Geestgronden, jrg. 3, nr.3/4 (december 1996) stuitte
Peter de Man op het woord 'tellegraaph'. Omdat onze huidige telegraaf nog niet
bestond, ging hij op zoek naar het instrument dat toen die naam droeg. (Red.)
P. de Man
DE SEINPOST IN EGMOND AAN ZEE OMSTREEKS 1800
In maart 1791 seinden de gebroeders Chappe in Brülon in Frankrijk voor
het eerst een bericht naar elkaar met een zogenoemd optisch seintoestel, de
telegraaf. Dit was een instrument dat bestond uit een mast, waaraan een
beweegbare ra was bevestigd. Op elk uiteinde van deze ra was een met de
hand te bedienen vleugel vastgemaakt die in allerlei standen kon worden
gezet (zie afbeelding 19). Doordat er afspraken waren gemaakt over de
figuren die men via die armen kon maken, kon er snel een bericht van de
ene telegraaf naar de andere geseind worden. Dit type werd in Nederland
niet toegepast.
Hier werd de zogenoemde Bataafse telegraaf met wieken gebruikt (zie
afbeelding 20). De vaste mast was voorzien van een ra, waaraan overdag
bollen van zeildoek en 's nachts pektonnen werden gehangen. Bovenop
Afb. 19: De telegraaf naar het model van Chappe
90
Geestgronden, 4 (1997), nr. 3/4
