Met dank aan Ank Randag
De heer Hermann Krüssel uit Aken was vorig jaar op bezoek in Callantsoog, om informatie te
verzamelen voor zijn proefschrift over de schermutselingen die in Noord-Holiand plaatsvonden
in 1799. Hij vroeg in de museumboerderij aan Ank Randag en Nel Raap - die toen dienst hadden
- of zij meer informatie hadden. Ank Randag zocht thuis wat spullen bij elkaar en stuurde dat op.
Dat heeft de heer Krüssel duidelijk geholpen, want in zijn proefschrift met de titel Napoleo Lati-
nitate vestitus wordt Ank Randag met name genoemd en bedankt: "Dank für Hinweise gebührt
Ank Randag von der Historischen Vereniging Callantsoog" Een van de zaken die de heer Krüssel
gevonden heeft tijdens zijn speurtocht was een gedicht van de 17-jarige Sicco van Ommeren, een
Nederlandse jongeman, die hierin duidelijk stelling neemt voor de Patriotten en daarmee in de
voetsporen van zijn vader treedt. We vonden het leuk om het gedicht te plaatsen - in het Latijn -
en voor wie die taal niet machtig is de vertaling, dankzij de hulp van een docent Latijn en onze
vice-voorzitter.
Ad Batavos,
Britannorum ac Russorum
Pulso fugatoque exercitu.
Sicco van Ommeren
Aegaeo veluti jactatus navita ponto
Et metuens dubii mille pericla maris,
Cynthia cum nebulis argentea lumina condit
Fulget nimboso stella nee ulla polo,
5) Laetus ovat, tenebris, surgens Aurora, fugatis,
Cum placidas roseo lumine tingit aquas:
Sic quoque salva, tui resonent, Hollandia, cantus,
Attulit optatum Lucifer ecce diem!
Horrida nox abiit, rutilans Aurora refulget,
10) Phoebus et Eois laetior exit aquis.
Perfida, nil rabidae valuere, Britannia, turmae!
Nil valuere truces, Paule superbe, minae!
Hostica vix Batavos sonuerunt arma per agros,
Vix cecinit litui bella cruenta sonus,
15) Mox proavum Belgis surgens in pectora virtus
Decrevit poenas, Anglia dira, tuas;
Galliaque invictas ducens generosa cohortes
Conjunxit socias in tua fata manus.
Nee mora, mox dextro superati Marte Britanni
20) Effugiunt celeri littora nostra rate.
I nunc, Gallorum referas, Gulielme, triumphos,
Et Batavum forti capta tropaea manu!
Intremat in Tyrio tuus ille Georgius ostro,
Pallor et Auriaci contegat ora paths.
25) I nunc Russorum referas, Hermanne, Tyranno,
Non ab avis Batavos degenerasse suis!
Et tua, quid populus, testentur vincula, possit,
Cui Libertatis pectus amore calet.
Hostes ite procul sacrasque relinquite terras,
30) Posthac impuro nec violate pede.
Plaudite jam Belgae victores, plaudite Galli,
En fugit invisum barbara turba solum!
Plaudite, nunc iterum Libertas grata refulget,
Et repetunt vestros Paxque Quiesque lares!
35) O Utinam et vestras jungens Concordia mentes
Vincula perpetuae nectat amicitiae!
Non leo crudeli lacerabit dente leonem,
Nec lupus est saevis praeda cupita lupis;
Proh pudor! At vestras agitat Discordia mentes,
40) Invidia et Batavum pectora mordet edax!
Quo ruitis cives! Quae vos dementia cepit?
Quid geritis fratrum tela parata neci?
Aan de Bataven,
Nadat het leger van Britten en Russen
Is verslagen en op de vlucht gejaagd.
Sicco van Ommeren
Zoals wanneer een zeeman, heen en weer geslingerd op de Egeïsche
zee Voor de duizend gevaren van de onbetrouwbare zee vrezend
Terwijl Cynthia haar zilveren licht verbergt met dichte mist
En er geen enkele ster schittert aan de in wolken gehulde hemel,
5) Verheugd juicht wanneer, nadat de duisternis is verjaagd, Aurora
oprijst En de kalme wateren kleurt met roze licht:
Mogen zo ook, gered Holland, uw liederen weerklinken,
Want zie, Lucifer (de Morgenster) heeft de gewenste dag gebracht!
De vreselijke nacht is vertrokken, Aurora glanst met rode gloed
10) En de vrolijker Phoebus verlaat de oostelijke wateren.
O verraderlijk Brittannië, niets hebben uw woeste troepen kunnen
betekenen! Niets hebben, o trotse Paul, uw grimmige bedreigingen
uitgehaald! Nauwelijks hebben de vijandelijke wapenen over de
Bataafse akkers gedreund, Nauwelijks heeft het geschal van de
krijgstrompet geklonken voor een bloedige oorlog
15) Of de moed van de voorvaderen oprijzend in de harten der Belgen
En heeft, o wreed Engeland, uw straf bepaald.
En het edelmoedige Gallië, onoverwonnen cohorten aanvoerend,
Heeft de bondgenootschappelijke troepen tot uw ondergang verenigd.
En dadelijk, direct overwonnen door de gunstige Mars,
20) Ontvluchten de Britten snel onze kusten met hun schepen.
Ga nu en vermeld, o Willem, de triomfen der Galliërs
En de trofeeën genomen door de sterke hand der Bataven!
Moge die George van u in zijn Tyrisch purper sidderen,
En bleekheid het gelaat bedekken van de Oranje-vader.
25) Ga nu en vermeld, o Herman, aan de tiran der Russen,
Dat de Bataven hun voorvaderen niet onteerd hebben!
En mogen uw boeien ervan getuigen, wat een volk vermag,
Waarvan het hart gloeit uit liefde voor de vrijheid.
Vijanden, gaat ver weg en verlaat de heilige gronden
30) En schendt die voortaan niet meer met uw vuile voet.
Applaudisseert nu Belgische overwinnaars, applaudisseert Galliërs,
Kijk, de barbaarse bende ontvlucht de vijandige grond.
Applaudisseert, nu de lieflijke Vrijheid weer glanst,
En Vrede en Rust naar uw Huisgoden terugkeren!
35) O, dat toch de Eendracht uw geesten verbindend,
Banden van eeuwige vriendschap mogen aanknopen.
Niet zal een leeuw met wrede tand een andere leeuw verscheuren,
Noch is voor de woeste wolven een wolf een begeerde buit;
Maar ach schande! Tweedracht hitst uw geesten op,
40) En verscheurende afgunst knaagt aan de harten van de Bataven!
Tot wat vervalt ge, burgers! Welke waanzin heeft zich van u meester
gemaakt? Waarom draagt gij wapens gereed om een broeder te doden?
78
