Een streep onder het onderzoek
naar de Armstrong Whitworth
Whitley MK V, N1521 GE-J
Dries Blokker
Tijdens de voorjaarsvergadering van de Historische Vereniging, op 16 april 2010, verzorgde
Dan van Lunsen uit Julianadorp een goede lezing over de bommenwerper Armstrong Whit
worth Whitley MK V N1521 GE-J en zijn bemanning. Deze werd in de ijzig koude nacht van 15
januari 1941 op 3000 meter boven Callansoog neergehaald en stortte in stukken en brokken
in het Zwanenwater. Geen van de bemanningsleden overleefde het. Van vier van hen werd het
lichaam gevonden. De vijfde, de pilot officer Melville Percy Griffiths, rust ergens in het natuur
gebied.
-:r
In de Clock van december 1989 is
ruim aandacht geschonken aan deze
gebeurtenis. Bijdragen leverden Wim
Klomp, Dan van Lunsen, die op een
artikel van A. Jansen in "Wespennest
Leeuwarden" wees, Guus Zeeman,
Gerard van Honschooten en Piet
Mooy, met een ingezonden proces
verbaal van veldwachter R. Koele-
meij.
Naar aanleiding van een onderzoek
van Aircraft Recovery Group publi
ceerde Janny Provily in de Clock van
maart 2003 het ooggetuigenverslag
van Gijs Oskam uit diens dagboeken.
En Arie Bakker vertelde in de Clock van maart 2007 over
het graf van Howard Shipley op de begraafplaats in Alk
maar. Dit zijn de publicaties die ik, nu de nummers van
de Clock door het Regionaal Archief gedigitaliseerd zijn,
snel kon vinden. (Zoek op het internet Regionaal Archief
Alkmaar bibliotheek tijdschriften Clock, en vul bij
'zoekopdracht' bijvoorbeeld 'bommenwerper' in).
Het lot en de geschiedenis van deze bommenwerper en
zijn bemanning bleven Dan van Lunsen 22 jaar bezig
houden. Tijdens zijn lezing opperde hij de mogelijkheid
dat op 15 januari 2011, 70 jaar na dato, de Historische
Vereniging op het uitkijkduin aan de zuidkant van het
eerste Zwanenwater een bankje met
een inscriptie zou plaatsen ter na
gedachtenis aan de 5 gesneuvelde
bemanningsleden. Die suggestie
volgend hebben we samen met Dan
van Lunsen en Natuurmonumenten
een streep onder zijn onderzoek ge
zet. Afgelopen 15 januari, een storm
achtige zaterdag, zijn we met een
groep van 15 betrokkenen naar het
uitkijkduin gelopen. In de luwte daar
van gaf Dan een kort verslag van de
laatste tocht van de bommenwerper.
Van Linton-on-Ouse, Engeland, over
de Noordzee naar Wilhelmshaven,
Duitsland. Het toestel liep averij op en daarom heeft de
piloot waarschijnlijk een kortere route terug gekozen,
over Nederland. Boven Callantsoog ontsnapte het in de
ijskoude nacht niet aan het Dunkeljagtkommando. Het
feit dat één bemanningslid niet gevonden is en hier rust
heb ik in een korte toespraak verbonden met het epi
gram van de dichter Simonides van Keos, dat stond op
een steen op de grafheuvel van 300 Spartanen bij Ther
mopylae, Griekenland. In het jaar 480 voor het begin
van onze jaartelling hield de Spartaanse koning Leoni-
das daar in de nauwe pas met 300 hoplieten en andere
Griekse strijders het miljoenenleger van de Perzische
koning Xerxes dagenlang tegen, tot zij ook in de rug
aangevallen werden. Het epigram luidt: "O vreemdeling
meld de Spartanen dat wij hier liggen, gehoorzaam aan
hun bevelen". Op het duin hebben we daarna het kleine
gedenkteken onthuld. Een bankje, met uitzicht op het
eerste Zwanenwater, met daarop in koper de namen van
de vijf bemanningsleden. En twee informatieborden. We
zullen aan de mensen in Linton-on-Ouse melden dat wij
hun gevallen strijders hebben herdacht. Het uitgebreide
onderzoeksrapport van Dan van Lunsen is binnenkort
via de Historische Vereniging te verkrijgen.
Foto's: Co de Bakker
Ter nagedachtenis aan de bemanning van de
Armstrong Whitworth Whitley MK V N1521 GE-J
Pilot Officer William Edgar Peers
Pilot Officer Melville Percy Griffiths
Sergeant Howard Piper Shipley
sergeant Robert JamVs Couseif
Sergeant Robert Fortune Jamiéson Duhcart
anenygtj.:r i^jaiiuaii 19411 iSïantaï: 2011