In 1940 stond op het fietsenrek
van groenteboer Jan Romar:
Romar is goed en niet duur
Zijn overbuurman reageerde
op zijn rek met de tekst:
maar... Kokkes is beter en goedkoper
Groenteboer Out maakte in die
tijd reclame met de slagzin:
fruit van Out blinkt uit als goud
groenteboeren hun inkopen deden. In 1958 werd de veiling
verplaatst naar Alkmaar Overdie waar ze nog jaren heeft
gefunctioneerd.
Meer regelgeving
In 1921 trad de Handelsregisterwet in werking, waardoor
bedrijven verplicht werden om zich te laten registreren bij de
Kamer van Koophandel in hun regio. De kleinhandel, waar
onder de groenteboeren, kreeg in 1930 te maken met wetge
ving rond winkelsluiting en werktijden. Met de Vestigingswet
Kleinbedrijf 1937 stelde de overheid eisen ten aanzien van
handelskennis, vakbekwaamheid en kredietwaardigheid voor
nieuwe vestigingen. Daarmee wilde men het aantal onbe
kwame bedrijven beperken. Toen de Vestigingswet Bedrijven
1954 werd ingevoerd moesten ondernemers aan nog hogere
bekwaamheidseisen voldoen.
Totale verandering
Vanaf de zeventiger jaren is de gang van zaken totaal ge
wijzigd. Een steeds groter deel van de groenteomzet wordt
door de supermarkten verkocht. Dat verklaart ook de sterke
afname (plaatselijk en landelijk) van het aantal groenteboeren.
De oorspronkelijke betekenis van het woord 'groenteboer' is
vervaagd en vaak bij jonge mensen niet meer bekend. Bij de
nog aanwezige groentemannen in Bergen is het kernassorti
ment van de 'traditionele groenteboer' aanzienlijk uitgebreid.
Zuid-Europese appels hebben het grootste aandeel in de
schappen, witte kool ligt zij aan zij met paprika's, er is fruit
uit de hele wereld, en in de vitrines treft men salades, soepen
en stamppotten in vele variaties aan. Een vakdiploma om een
groentezaak te beginnen is niet meer nodig. Toch wordt ver
wacht dat het aantal zelfstandige groentemannen in Neder
land zal blijven afnemen.
Karei Loots, groenteboer van 1921 tot 1936, bezocht
zijn afnemers aan huis en zijn vrouw bediende de
klanten in de winkel op de hoek Stationsstraat -
Prinsesselaan (nu Tally- Ho). In het midden hun
kinderen Cor en Jet (collectie Piet Mooij).
Bronnen:
- Noord-Hollands archief
Haarlem - Handelsregister.
- Regionaal Archief Alkmaar,
kranten.
De groenteboeren deden mee in de bedrijfsvoetbalcompetitie. Voor v.l.n.r.: Piet Schekkerman, H. Wester, Gerrit Schekkerman,
Gerrit Kaaij, Jan Bakker, Karei Vink, achter v.l.n.r.: Piet Schaaper, Cor Kokkes, Jaap Vrasdonk, Frans Vink, Jan Kokkes
De begeleiders zijn Ch. Frieten Nars Schaaper. De namen in cursief waren geen groenteboer (foto: mevr. Schotten-Kaaij).
