Rechts de bakkerswinkel van Roos, later ijssalon. In het linker huis werd een lunchroom ingericht met in het souterrain een rijwielstalling/- verhuur. Foto 1926. (Ansicht verzameling Piet Mooij) Distel, terwijl het eerste particuliere woonhuis aan de Pier Panderweg in 1910 Primula werd genoemd. Daarmee werd al direct duidelijk, dat de natuur de grootste inspiratiebron voor huisnamen zou worden. Aan flora en fauna werden in totaal 18 namen ontleend, waaronder Duinviooltje, Pirola, Parnassia en De Dennen; Albatros, Dolfijn, Stormvogel of Scholekster, terwijl de fysieke omgeving tot ongeveer een gelijk aantal inspireerde. Naast directe verwijzingen als Blinkert en Duintop zijn er ook indirecte, zoals Zeeduin, Zeevonk en Zeehuis. In deze laatste categorie vinden we ook een aantal vertalingen, meestal in het Grieks of Latijn: Mare, Aquarius, Zephyr, Aurora, Skopia (uitkijkpost). Aan de Paulineweg liggen twee huizen met Engelse namen, Windy Ridge en Sandy Corner, terwijl Shanti (aan de Rehbockweg) aan het Sanskrit schijnt te zijn ontleend (en dus niet als het Engelse 'shanty' moet worden uitgesproken). Een enkele keer benoemde men het huis naar het uiterlijk, zoals bij Casa Blanca of De Kubus. Ondanks allerlei dichterlijke vondsten zijn er voorzover we nu weten maar twee huizen die literaire namen droegen: Mei aan de Pier Panderweg, omgedoopt uit Tine ter ere van Herman Gorter, en Onder 't Stroodak aan de Paulineweg, naar een bekende roman van C.M. van Elille-Gaerthé. Hier en daar duidt een naam op een persoonlijke achtergrond: Noviomagum herinnert aan de stad van herkomst (Nijmegen) van de familie van de bouwheer Graadt van Roggen, terwijl De Ruijter even verderop aan de Parkweg eenvoudig één van de merknamen was van de firma van bouwheer Verkade. Ook Saenden, Molenbeeke, Frisia en Wernau zullen zo'n achtergrond hebben. Persoonsnamen, vooral meisjesnamen, zijn ook in Bergen aan Zee talrijk: meestal werd daarin de vrouw of dochter des huizes geëerd. Zo komen we dus aan Hilda, Marijke of Joke. Op deze manier zijn de meeste namen wel in een bepaalde groep onder te brengen. Namen op de kaart De kaart die bij dit artikel hoort, geeft de situatie aan in 1939-1940, d.w.z. vóór de oorlog. Wij hebben bewust afgezien van het combineren van de huisnummering met de namen; het i'esultaat zou verwarrend kunnen zijn. Met deze kaart in de hand is het echter heel goed mogelijk alles aan te duiden: er zijn voldoende aanknopingspunten. In enkele gevallen is vermeld dat de naam gewijzigd is. Hoewel de auteurs hun best gedaan hebben, is niet gezegd dat de vermeldingen volledig zijn. Documenten kunnen altijd nieuwe gegevens opleveren. Ook uw aanvullingen zijn van harte welkom. Opmerking bij de kaart Om praktische redenen is gekozen voor een genummerde opsomming van de gebouwen per straat. Dit zijn dus géén huisnummers! In de meeste gevallen is afgezien van de toevoeging van een lidwoord voor de namen van huizen. Dat zal niet altijd in overeenstemming zijn met de werkelijkheid en de gebruikte bronnen spreken elkaar dikwijls tegen. Foto's geven in een enkel geval uitsluitsel. Van enkele panden, waaronder hoekpanden, wijkt de plaatsing in onze straatnamenlijst soms af van de kadastrale aanduiding. Fliervoor is uitsluitend om praktische redenen gekozen. Sommige panden hebben een andere naam gehad of nadien gekregen; dit is in een kleinere letter aangegeven. Op deze manier zijn ook enkele andere gegevens vermeld. Bij raadsbesluit van 29 april 1948 is het achtervoegsel '...straat' veranderd in '...weg'. In de raadsvergadering van 6 april 1951 is besloten 'de ongemerkt in elkaar overlopende Van Eedenwcg en Paulineweg als geheel te noemen: Paulineweg'.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Bergense kroniek | 2006 | | pagina 21