Een klas uit de
jaren dertig
onder leiding
van meester
George
Stockmann.
UJe Adelbcrtusschool bestond in 1930 aanvankelijk uit drie
lokalen en een personcelskamer. Al gauw werden er in 1933 nog
drie lokalen aan toegevoegd, zodat het gebouw in 1934 zijn
definitieve vorm kreeg. De school is vanaf 1930 tot 1967 een
jongensschool gebleven.
Schoolmeesters van het eerste uur waren Jan Haakman, Jan
Groot, Rinus van de Klundert en George Stockmann. De eerste
drie zijn in voorgaande volgorde een tijd hoofd van de school
geweest. Meester Stockmann, die in 1933 aan de Sint Adelbcrtus
school werd benoemd, werd eerst een jaar op proef aangenomen.
Het salaris bedroeg in die tijd 81 per maand. Zijn vrouw Rie
Smidt, die aan dezelfde school was verbonden als kwekeling met
acte, verdiende per maand 29. Toen meester Stockmann na 24
jaar de school verliet voor een nieuwe baan in Apeldoorn kreeg
hij bij zijn afscheid 26 aangeboden.
In de crisistijd van de jaren dertig van de vorige eeuw werd
er vier maal per week in de middagpauze een warme maaltijd aan
de kinderen verstrekt. De zusters Ursulinen kookten en de
gemeente subsidieerde deze voedselverstrekking.
De school werd in die tijd de klompenschool genoemd want
driekwart van alle leerlingen kwam op klompen ofwel op 'hutten'
naar school. De gemiddelde schoolbevolking bestond in die jaren
uit ongeveer 250 leerlingen.
In 1939 werd de school ontruimd voor huisvesting van
Nederlandse militairen tijdens de mobilisatie. De kinderen
werden in diverse pensions in het dorp ondergebracht. Een aantal
oorlogsjaren werd de school bezet door het Duitse leger. Tijdens
de oorlog werden op een deel van de speelplaats aardappelen
verbouwd. Deze aardappelen mochten alleen met toestemming
van de Duitsers worden gerooid.
Over sommige meesters weten oud-leerlingen nog veel te
vertellen. Ook over meester Haakman die schoolhoofd was van
1930 tot 1957. Een citaat van een schoonzoon van de heer
Haakman, de heer J.C. Jongejan uit Schoorl:
'Meester Haakman beheerde altijd de zevende klas. En daar, in
het laatste jaar van de lagere school, stimuleerde bij het plezier in
zingen, door mee te spelen op zijn viool. Net als het vrije tekenen
op zaterdagochtend, zongen we met het grootste plezier. EI et was
dan een beetje theater, en dat kon, want meester Haakman was
een 'toneelman'. Hij was stimulator van De Kunstkring, die
bekende toneelspelers naar Bergen haalde om te spelen.
Na meester Haakman was vanaf 1957 Rinus van de Klundert
twee jaar lang hoofd van de Adelbcrtusschool. Hij was daar al
onderwijzer vanaf 1932. Geboren in Teteringen bracht hij een
stuk Brabantse gemoedelijkheid in de school. Naast zijn werk op
school leidde hij het kerkkoor, deed mee met de Verkenners,
speelde toneel en was een enthousiast vakbondslid. Helaas kwam
er na twee jaar als hoofd van de school plotseling een eind aan
zijn leven.
Namen uit de jaren zestig en zeventig van die eeuw zijn
Herman Resink, Dick Zijlstra en zuster Elisabeth Meerman. In
1973 vond onder haar leiding een behoorlijke verbouwing plaats
waardoor de school weer aan de nieuwe wettelijke eisen kon
voldoen.
In de jaren na deze verbouwing kwam er een goed contact
tot stand met de Angela kleuterschool aan de Lijtwcg, dit met het
oog op de toekomstige integratie van de kleuter- en lagere school
tot basisschool.
In de opeenvolgende jaren ging de school grotendeels mee
met alle ontwikkelingen die in een rap tempo het toenmalige
onderwijs drastisch hebben veranderd. Degenen die hier een
bijdrage aan hebben geleverd zijn onder meer: Ronald Moeskops,
Idc Mcijering, Wim van der Graaff, Lucienne van Mierlo en nu
sinds een jaar Hannie Dekker. Samen met vele collega's hebben
zij de school gemaakt tot wat die nu is.
Uit 1983 is er nog een boekje met verhalen over een aantal
bekende Bergenarcn die werden geïnterviewd door een paar
leerlingen van de school. Daaronder waren Leo Derksen, Ans
Wortel, Herbert Joeks, Loes Haasdijk, Cor de Buv en Anthony
van Kampen. Een bewijs hoeveel bijzondere mensen hun
woonplek hebben en hadden in Bergen.
Tot slot wil ik u een aantal uitspraken van Sint Nicolaas die
de Adelbcrtusschool ook trouw 75 jaar lang bezocht heeft niet
onthouden: 'Niet achterste voren in de bank zitten. Laat dal
krassen in de bank nu eens. Wil je alstublieft je melk stielier
opdrinken. Dat erdoor praten, wanneer houdt dat nu eens op.
Wanneer je zo blijft kwebbelen, dan moet je maar alleen gaan
zitten. Geweldig zoals jij iedere dag na school de juf helpt. Altijd
het eerste klaar met omkleden bij de gym, mooi zo.
De Sint Adclbeitusschool is al 75 jaar duidelijk aanwezig in
Bergen. Met het oog gericht op de komende jaren, hoopt de
school de plek te blijven waar ouders en onderwijskrachten
elkaar vinden in hun gezamenlijke opdracht jonge mensen voor
te bereiden op hun toekomst.
