Geen verklaring van borgtocht
BERT VEER
In de Bergense Kroniek, mei 1999, heeft u op blz. 15 kunnen lezen hoe voor Pieter
Winder op 20 mei 1820 een verklaring van goed gedrag werd afgegeven. Deze verklaring
was belangrijk om te kunnen overleggen in bepaalde situaties. Naast verklaringen van
goed gedrag werden ook zogenoemde Akten van Indemniteit of Cautie [=borgstelling]
door gemeentebesturen afgegeven. Bijvoorbeeld in het geval een inwoner van Bergen
verhuisde naar Akersloot, werd op verzoek van de nieuwe gemeente Akersloot een Akte
van Indemniteit afgegeven door Bergen. Daarin verklaarde het gemeentebestuur zich
gedurende een aantal jaren garant te stellen voor het geval de nieuwe inwoner in finan
ciële nood zou geraken. Op die manier wilde de nieuwe gemeente voorkomen dat zich
bij hen teveel armlastigen zouden vestigen.
|n het geval van Hendrik Nel uit Naarden speelde zich het vol
gende af: In de notulen van het gemeentebestuur van 7 oktober
1.807 lezen wij de volgende aantekening: ...Nog ingekomen een
Acte van Cautie van ct gemeentebestuur van Naarden ten behoe
ve van Hendrik Nel voor den tijd van 6 jaaren, over welke
Borgtogt 'l gemeentebestuur of den raad der stad Naarden zal
worden kennis gegeeven en tevens te verzoeken of zulk een ver
zekering door hunlieden waarlijk is afgegeven.
Hendrik Nel wilde zich zeker in Bergen vestigen en blijkbaar
was er reden om te twijfelen aan een door hem overgelegde Akte
van Borgtocht. Het antwoord van Naarden laat niet lang op zich
wachten. Op 13 oktober 1807 schrijft het gemeentebestuur:dat
de bij dezelve missive genoemde Hendrik Nel zedert eenige jaren
van bier is afweezig geweest met achterlating van zijne vrouw en
kinderen, welke alhier gealimenteerd financieel ondersteund]
worden. Waar van de reedenen dezelve Hendrik Nel best bekend
zullen zijn waarom hij zulks gedaan heeft, en aangaande de
ondertekening der Acte van Indemniteit aan meergemelde
Hendrik Nel zoude zijn afgegeeven. Wij hebben de eer... enz.
Op deze ingekomen brief heeft de provisioneel ^waarne
mend] secretaris P. Nierop de aantekening gezet: hier van Extract
afgegeeven op de 19e october 1807 aan A. Hanedoes Secretris van
de Egmonden, ten Einde met 't huwelijk geen voortgang te
maken.
Hieruit blijkt dat Hendrik Nel een vervalste Akte van
Indemniteit had afgegeven bij het gemeentebestuur van Bergen en
wilde trouwen met een Egmonds meisje, terwijl hij al getrouwd
was en zijn vrouw en kinderen door de gemeente Naarden
werden onderhouden. Foei toch.
Bronnen:
Regionaal Archief Alkmaar, Oud archief Bergen NH 1464-1813,
inv.nrs. 9, 11.