Het begin van de 20l eeuw
Tot eind jaren veertig was van de nu bestaande wegen in
Westdorp alleen de Mosselenbuurt een verharde weg; de Buerwcg
was een zandweg met aan de zuidkant een schelpenpad, van de
weg afgescheiden door paaltjes. De Jan Tooropweg en Vincent
van Goghweg waren eveneens nauwelijks van verharding voor
zien. Naast laatstgenoemde weg liep nog een voet-/fietspaadje.
Het Wiertdijkje is tot vandaag de dag grotendeels voorzien van
een halfverharding.
Zoals wc zagen is veel van de historie in de huidige tijd nog
terug te vinden, al is ook veel verloren gegaan. Tot in de jaren
zestig van de vorige eeuw waren nog stukken land in agrarisch
gebruik, zoals de tuinderij van Frankfort aan het
Nachtegalenlaantje, de boomgaard van Bertha Bruin (Buerwcg 7),
het boerenbedrijf annex manege en olieverkoop van Akerboom
(Buerwcg 15), de weilanden van Bakker en De Koning tussen
Buerweg en Wiertdijkje en de tuinderij van Haitsma verderop
tussen Buerweg en Wiertdijkje. Het is bijna allemaal weg en inge
nomen door villabouw.
Voormalige boerenwoningen vinden we nog terug aan de
Mosselenbuurt (nummer 6), het Nachtegalenlaantje nummers 7
(voormalige kapberg), 9/11 en achter nummer 10, het zoge
naamde huisje van Sijmen Pot. Ook aan de Buerweg vinden wc
oude bebouwing: nummer 7 een nauwelijks meer herkenbare
voormalige boerderij, nummer 15 uit circa 1750 en Buerweg 38
(eind 19' eeuw). Aan de Voert treffen wc de boerderijen van De
Koning en Bakker op de nummers 6 en 8. En niet te vergeten de
boerderij Het Sluisje aan de Sluislaan. Tenslotte vinden we in het
weiland op Wiertdijkje 5 de boerderij van Jan Zwakman, da
terend uit de 18' eeuw.
Aan het begin van de 20' eeuw werd Westdorp 'ontdekt'
door Bergense kunstenaars, zowel schilders als schrijvers.
Anderzijds had Westdorp ook een klein industrietje: achter het
huis Voert 10, ooit een winkeltje aan de Veersloot, bevond zich
de puddingpoederfabriek van de heer Kleene.
Een groot deel van de buurschap Westdorp was vóór de ver
koop aan particulieren eigendom van de familie Van Reenen.
Deze vestigde op deze terreinen, alsook in andere delen van
Bergen, de zgn. Van Reenen servituten. Op grond daarvan
mochten (o.a.) geen fabrieken of trafieken, geen bordeelen opge
richt, gesticht of gehouden ti'orden (zie Bergense Kroniek mei
1995, blz. 18 c.v.). Deze servituten waren echter niet van toepas
sing op dit erf en dus ook niet op deze industrie.
Een wandeling langs de Buerweg, het Wiertdijkje, de Voert, de
Mosselenbuurt en het Nachtegalenlaantje.
We beginnen onze wandeling op de plaats waar in het verleden
het 'hart' van Westdorp min of meer moet hebben gelegen: op de
hoek Mosselcnbuurt-Bucrweg. Aan de oostkant vinden we het
Oude Hof, aan de noordwest-, west- en zuidkant de buurschap
Westdorp.
Wc wandelen de Buerweg in. Als eerste bezienswaardigheid
zien we rechts op nummer 4 het huis met atelier De Hulsten, in
1921 ontworpen door architect Streefkerk en gebouwd voor Leo
Gestel. Hij heeft er niet lang gewoond, maar was de eerste kun
stenaar die zich in Westdorp vestigde. Links zien we dan op
nummer 7 de door architect Maarten Min verbouwde boerderij
van voorheen Cor en Bertha Bruin. Zij verkocht er tot in de jaren
zeventig eieren, fruit en vooral bloemen.
Op nummer 9 vinden wc het huis dat in 1934 werd gebouwd
voor de bekende Bergcnaar Bert Schuil, die hier vele decennia
heeft gewoond. Het huis is oorspronkelijk ontworpen door
architect Elte, maar in de jaren tachtig verbouwd en uitgebreid.
De Buerweg
(links) in 1936.
De vrouwen
lopen op het
verharde schel
penpad. (Foto
auteur).
Westkant van
het boerderijtje
Mosselenbuurt
6, vóór 1916.
(Foto: collectie
Piet Mooij,
Bergen NH).
De familie
Akerboom
omstreeks 1947.
Vrnl: Wout
Akerboom sr.,
Woutertje en
zijn moeder.
(Foto: collectie
Piet Mooij,
Bergen NH).
De boeren
woning van
W. Akerboom,
Buerweg 15,
omstreeks 1947.
(Foto: collectie
Piet Mooij,
Bergen NH).