In Bergen ligt een stukje Russisch grondgebied
Bronnen
Regionaal Archief Alkmaar, Familie
archief van Reenen.
-, Notarieel Archief Bergen NH 1877 -
1906, inv.nr. 13.
-, Secretariearchief 1811 - 1921, inv. nrs.
19, 28, 32, 84, 86, 118.
-, Alkmaarsche Courant/De Duinstreek
Onze Krant, diverse artikelen 1965 t/m
1985.
J. Grooteman, Bergen in de Bataafs-
Franse tijd 1795-1813, in: Bergense
Kroniek, themanummer 4, hoofdstuk 5,
'Onheil over Bergen
M. van Re enen-Völter, De heerlijkheid
Bergen in woord en beeld, Schiedam 1974.
P.Rus, Gids voor Bergen en Bergen aan
Zee, VVV Bergen/Uitgeverij Pirola, twee
de druk 1977.
Hans Haker van het gelijknamige natuursteenbe-
drijf brengt bij de restauratie van het monument
in 1985 opnieuw bladgoud aan in de uitgehakte
letters van het voetstuk. De tekst luidt: Ter eeu
wige gedachtenis aan de Russische krijgers,
gevallen bij Bergen op de 8e en 21e September
van het jaar 1799' (volgens onze kalender 19
september en 2 oktober). (Foto: Trees Staarink-
Bruinsma).
heid boven het Noordzeekanaal te bege
ven.
Op 14 juni 1973 bezoeken de Russen
het monument; het folkloristisch staatsen
semble Lezginka onder leiding van de
eerste secretaris van de Sovjet ambassade
in Nederland, de heer N. Izwekow en de
attaché, de heer Rybakow. Allereerst
maken zij hun opwachting bij de burge
meester van Bergen, de heer J. Ritsema.
De burgemeester wijst (diplomatiek) op
de slechte staat waarin het monument
verkeert. Bijna een jaar later, in april
1974, komt de militair attaché kolonel
E.O. Anissimow naar Bergen om te pra
ten over een eventuele opknapbeurt van
het monument. De kosten worden nu
geraamd op 2000 en de gemeente maar
wachten op antwoord. Er komt niets, er
gebeurt niets.
In mei 1975 volgt weer een kransleg-
ging bij het monument, nu in aanwezig
heid van de Russische ambassadeur in
Nederland, de heer Romanov, de militair
attaché, luitenant kolonel Anmsimow,
kolonel-generaal professor-doctor Lomov
en generaal Avduzin, alsmede een paar
Russische oud-strijders. Ze worden per
hclicopter naar Bergen gevlogen, weder
om met toestemming van de officiële
Nederlandse instanties.
Dan is het 1984. Het stormt in de
nacht van 22 op 23 juni, het Russisch-
Orthodoxe kruis ligt in tweeën gebroken
op het talud achter de natuurstenen sok
kel. Het is gissen naar de oorzaak: of de
harde wind of de vernielzucht van vanda
len. Het blijft tot op de dag van vandaag
een onopgeloste zaak. Medio augustus
van dat jaar benaderen burgemeester en
wethouders van Bergen via de Russische
ambassade de Sovjetregering voor een
subsidie van 8300 voor herstel van het
monument. Als er geen reactie komt gaat
het college over tot restauratie. Naast de
jaarlijkse belasting die betaald moet wor
den neemt Bergen de kosten voor restau
ratie op zich.
De her-onthulling van het Russisch
Monument
De steenhouwerij Hans Haker uit Alk
maar besteedt veel zorg aan het nieuwe
kruis. Hiervoor wordt een speciaal uitge
zocht stuk marmer uit Carrara in Italië
gehaald. Bertus Bele uit Sint Pancras en
Andrc de Rover uit Bergen verrichten het
zaag- en schuurwerk. Het kruis wordt
professioneel en met veel aandacht uit een
stuk marmer gezaagd, geschuurd en uit
eindelijk gepolijst. Door middel van een
massief koperen pen wordt het kruis in de
schoongemaakte natuurstenen sokkel
bevestigd. Tevens wordt de tekst in het
oude Cyrillische schrift schoongemaakt
en opnieuw voorzien van 22 karaats blad
goud.
Op 3 mei 1985 verricht de nieuwe
Russische ambassadeur, W. Blatow, de
onthulling van het gerestaureerde
Russisch Monument. Saillant detail is dat
dit zijn eerste officiële optreden in ons
land is. In zijn rede bij het monument
verklaart de ambassadeur 'diep ontroerd
te zijn vanwege het feit dat de gemeente
Bergen dit monument ter nagedachtenis
aan de strijd van onze beide volkeren aan
de vergetelheid heeft ontrukt'.
19 september 1999
Er zijn jaren dat er op 19 september ano
niem bloemen worden gelegd bij ons ver
trouwde en bij Bergen horend monument.
Sinds 1985 is er geen officiële plechtigheid
meer geweest bij het Russisch Monument.
Op 19 september a.s. is het tweehon
derd jaar geleden dat duizenden jonge
Russen, Engelsen, Fransen en Nederlan
ders sneuvelden op het zogenaamde veld
van eer. Een dag om deze gevallenen
groots en met eerbied te herdenken.
8
