De begraafplaats aan de Ruïnelaan
Schematische plattegrond van de begraafplaats
aan de Ruïnelaan. Bij de aanleg in 1864 werd
op de vier grafvelden tot een hoogte van gemid
deld 1 meter boven maaiveld grond opgebracht.
Dit was nodig omdat het vele drangwater uit de
duinen hoogteverschillen in de grondwaterstand
veroorzaakte, terwijl bij twee begravingen boven
elkaar een droog blijvende diepte vereist was
van ruim twee meter. De paden, het begroeide
middengedeelte en de groenstroken rondom lig
gen op maaiveldniveau. Rondom de begraaf
plaats werden sloten gegraven.
opleverde. Maar het plaatsen van soortge
lijke of andere gedenktekens bij afzonder
lijke graven zonder bijzondere toestem
ming van de gemeente zou niet mogen
plaatsvinden. De gemeente vond het ook
wenselijk dat er nooit gelijktijdig begrafe
nissen plaatsvonden op het katholieke en
algemene deel, en dat de pastoor daarop
toe moest zien.
De begraafplaats in gebruik
Ds. B.S. Tenckinck (1833-1867), predi
kant te Bergen, verrichtte de officiële ope
ning op 6 december 1864 met de legend
arische woorden:
Dit kerkhof is gemaakt
ten algemeenen beste,
Jan Swakman was de eerst,
God weet wie is de leste.
Jan Swakman was echter niet de eerste die
werd begraven. Al vóór de officiële ope
ning was op 6 juli 1864 Fredrik Jonker ter
aarde besteld, en het katholieke gedeelte
S /ook
Kt
t)
VA
y
o)
o
9
v.
o
/gemeen ieA/asse
3 r/jen
van JS graven
l
A/gemeen - 2* k/asse.
<r
P rgen
+1
van tS graven
'i 28, -ro m
pact
78. A. - 3 A/as-se.
S~
van /s* cgrave-n
78. k. - 2 klasse.
g rgen
var) tS graven
pad
beest{er.
vegekaèi e
pad
A/geme&n - /^klasse
8 rg en
Man J6~graven
pao/
*78. k. - /e k/ctsse
8 rg e.n
van graven w
+1
t Z8,9r
brug
was al op 22 juli 1864 ingezegend door
pastoor Van 't Rood, maar daar ging
dominee Tenckinck aan voorbij. Zowel
op het katholieke als op het algemene
gedeelte zouden nog zeer veel begrafenis
sen volgen.
Op het algemene gedeelte werden le
klasse 305, 2e klasse 203 en 3e klasse 232
mensen begraven, een totaal van 740. Op
het katholieke deel vonden le klasse 252,
2e klasse 138 en 3e klasse 586 begravingen
plaats, een totaal van 976.
Op de namenlijst van mensen die
begraven liggen aan de Ruïnelaan vinden
we bekende namen. J.J.H. van Reenen,
schenker van de grond, heeft hier zijn
laatste rustplaats gevonden. Zo ook een
aantal leden van de familie Walraven
Graaff van den Bergh en J. Sterken. Ook
zijn er mensen ten grave gedragen waar
van de naam niet bekend was, zoals dren
kelingen, aangespoeld op het strand van
Bergen aan Zee.
In totaal zijn er 1750 mensen begra
ven. Het kwam vaak voor dat een graf
voor de tweede, derde en vierde keer
werd gebruikt, maar het grootste aantal
personen dat een rustplaats gevonden
heeft in hetzelfde graf is 27. Dit gebeurde
bij verschillende 3e klasse graven op het
algemene gedeelte. Daar zijn meermalen
graven geruimd.
Door sommige Bergenaren wordt aan
genomen dat aan de Ruïnelaan ook joden
begraven liggen. Tot op heden (februari
1998) zijn echter bij het onderzoek geen
joodse graven aangetroffen. Dat was ook
niet te verwachten. Ten eerste omdat er in
de tijd dat deze begraafplaats in gebruik
was, weinig Joden in Bergen woonden,
ten tweede omdat er sinds 1747 aan de
Westerweg in Alkmaar een Joodse
begraafplaats was ten behoeve van ortho
doxe leden van de Joodse gemeente. Ook
was er een kleine Joodse begraafplaats in
Schoorl.
Grafmonumenten
Veel graven zijn voorzien van een steen,
terwijl ook een aantal voorzien is van een
hekwerk. Wat in het oog springt is een
houten gedenkteken op het graf van Arie
Beeldman (overleden op 5 december
1918) dat de tand des tijds aardig heeft
doorstaan. En niet alleen dat. Ten tijde
van het ergste verval, toen vooral jongelui
gemakkelijk de begraafplaats konden
betreden, is dit houten bord eens terug
gevonden in het centrum van het dorp op
de Karei de Grootelaan. Gelukkig was het
niet al te zeer beschadigd en kon het weer
terug geplaatst worden. Het staat nu,
6
