Van ziekenbarak tot ijsclubgebouw
patiënt werd op 27 juni 1919 ontslagen.
In de gemeentegids van 1921 staat het
adres Kerkedijk 23 nog vermeld als zie
kenbarak. Korte tijd daarna, waarschijn
lijk rond 1922, werd het gebouw heringe
richt voor enkele wooneenheden. Uit
constructietekeningen mag worden
geconcludeerd dat het, ook gelet op de
indeling van de bovenverdieping, een
tweedeling was en later een driedeling. In
de loop der jaren is het gebouw herhaal
delijk aangepast, onder meer door het
plaatsen van een dakkapel in 1964.
Berger IJssport Vereeniging
De Berger IJssport Vereniging (B.IJ.V.)
werd op 22 februari 1922 opgericht in
café De Rustende Jager door de
Bergenaren Piet Blankendaal, Frits
Graftdijk, Jacob Swaag Jzn., Jacob van
Ekster en Gerrit Kooyman. Als ijsbaan
fungeerden de grachten rond het Oude
Hof, waar korte-baanwedstrijden en
gecostumeerde ijsfeesten werden georga
niseerd.
De ziekenbarak vlak na de oplevering in 1917. Links
bergplaats Ifotoarchief Piet Mooij, Bergen NH).
geplaatst dat het wenselijk is de opper
vlakte van de ijsbaan zodanig groot te
maken dat deze in aanmerking komt voor
wedstrijden van de Koninklijke Schaat-
senrijdersbond. De grootte werd circa
2.35 ha. De huursom werd vastgesteld op
100 per jaar. In de winter van 1933/
1934 kon de baan voor het eerst door de
B.IJ.V. en haar leden in gebruik worden
genomen.
Een gezellige ijsbaan met kantine
In 1936 verleende de gemeente een kanti
nevergunning voor het gebouw, dat al
vóór 1932 door Rens Meijer en zijn
vrouw werd bewoond. Al spoedig ont
stond de benaming Clubgebouw van de
Berger IJssport Vereeniging ofwel het
IJsclubgebouw. 's Winters richtte Rens
het noordelijk deel (de vroegere vrouwen
zaal) in tot een verblijfs- en kleedruimte
met een grote potkachel in het midden, en
achterin een uitgiftebar voor allerlei dran
ken. Bovendien stond dan nabij het
gebouw een zogenaamde koek-en-zopie,
van het gebouw stonden een koetshuis en een
den talloze wedstrijden in schoonrijden
en hardrijden gehouden. In 1941 werden
er de nationale kampioenschappen hard
rijden verreden. Jan Langedijk werd kam
pioen ten aanschouwe van circa 7000 toe
schouwers. Ook deden onder meer de
Bergense hardrijders Jan en Kobus Aker
boom aan deze wedstrijd mee.
Noodschool en woningen
In 1942/1943 werd het gebouw als nood
school ingericht aangezien de schoolge
bouwen waren gevorderd door de Duitse
bezetter. De 6e en 7e klas van de Van
Reenenschool huisde onder leiding van
meester Beets in de voormalige vrouwen
zaal, en in de andere zaal gaven de heren
Kamermans en Baretta les aan de ULO-
leerlingen.
Na de bevrijding, dat wil zeggen vanaf
1947, heeft Leijens bouwwerk weer jaren
lang als ijsclubgebouw dienst gedaan,
maar de drie delen werden tot 1992 tevens
door verschillende gezinnen en alleen
staanden bewoond. Ook weer door Rens
Meijer en zijn vrouw als beheerders. Na
hun vertrek in 1964 bewoonde Cees
Wokke tot 1989 het gebouw en fungeerde
's winters als kantinebaas. In 1992 moest
de laatste bewoner zijn behuizing verlaten
en werd het pand dichtgespijkerd.
Onder de slopershamer
Op 18 oktober 1994 werd een sloopver
gunning verleend voor het gebouw.
Daaraan voorafgaande waren er in
gemeentelijke kringen diverse suggesties
gedaan voor andere functies die het
gebouw zou kunnen krijgen. Dit voor
Bergen historisch bouwwerk, ontworpen
door een bekende plaatselijke architect,
mocht echter niet behouden blijven.
Na verloop van tijd wenste het vereni
gingsbestuur een 'echte' grote baan buiten
de dorpskern. Per brief van 23 januari
1932 aan B. en W. geeft de B.IJ.V. aan dat
men voldoende gelden bijeen heeft
gebracht om een ijsbaan te kunnen reali
seren, en men verzoekt het aan het per
ceel aan de Kerkedijk grenzende weiland
beschikbaar te stellen. Reeds op 30 janu
ari daarop antwoordt de gemeente dat
men in principe bereid is het weiland te
egaliseren. Het raadsbesluit van 1 septem
ber 1932 geeft aan dat de B.IJ.V. het wei
land mag huren. Hierbij wordt door het
gemeentebestuur de kanttekening
waar Rens Meijer onder andere warme
chocolademelk verkocht. De barak had
dus wel een erg goede functie gekregen.
Jarenlang, tot in het begin van de jaren
negentig, heeft het als clubgebouw dienst
gedaan. Het vormde met de vrij beschut
gelegen baan een twee-eenheid. Een
bekende, gezellige ijsbaan, waarop gene
raties Bergenaren hebben leren schaatsen.
Er waren drie banen: een binnenbaan
voor kunstrijden en voor kinderen (met
in het midden de geluidscabine op palen),
de middelste baan was bestemd voor offi
ciële hardrijdersbaan en de buitenbaan
voor schoonrijders en kinderen. Er wer-
Bronnen
Secretariearchief 1811-1921, inv.nr. 29.
Stukken nog over te brengen naar secreta
riearchief 1811-1921, inv. nr. 42 en 43.
Gemeentearchief 1922-1969, inv.nrs. 421
en 1511.
Archief Berger IJssport Vereeniging.
Gemeentelijke diensten Bergen.
30
