Stalhouderij
„Kennemerland"
C. KWANT,
Tarief van 1
uni
1918
voor rijden vanaf Bergen-binnen naar
- ris
enige industrievestiging. Er kwam een
kalkzandsteenfabriek, twee stoomzuivel-
fabrieken en een puddingpoederfabriek.
De kalkzandsteenfabrick had 20 a 30
arbeiders in dienst; zuivelfabriek
Wilhelmina zeven a acht en zuivelfabriek
Juliana gaf werk aan twee a drie arbeiders.
De fabrieken verdwenen deels vóór, deels
na de Tweede Wereldoorlog, terwijl het
dorp ook later geen noemenswaardige
industrie kende.
Naast deze (kleine) industrie ontston
den er ook enige op tuinbouw gerichte
bedrijven, te weten planten- en bloem
kwekerijen en een belangrijke groente-,
bloem- en champignonkwekerij met drui-
venkassen. Dit laatste bedrijf, waarvan de
producten naar de Alkmaarse veiling gin
gen, droeg de naam Bergen Nurseries
Ltd. en besloeg een groot terrein in de
hoek van Oosterweg en Kogendijk, waar
achter later, omstreeks 1920, de wijk
Tuindorp zich zou ontwikkelen. Het
bedrijf verzorgde ook de aanleg en het
onderhoud van tuinen, waarvoor een
tuinarchitect aan de kwekerij verbonden
was. De joodse eigenaar, R. Elion, maakte
in het voorjaar van 1942 een eind aan zijn
leven nadat er van de bezetters een bevel
was gekomen dat de joodse inwoners
Bergen moesten verlaten. Het bedrijf
werd na de oorlog niet voortgezet.
V er voermiddelen
Zoals hiervoor reeds vermeld, kende
Bergen vanzelfsprekend zijn stalhouderij
en. Deze zorgden in het algemeen voor de
stalling van rijtuigen en paarden, trans
port bij trouwpartijen en begrafenissen,
zadelpaardenverhuur en manegerijden.
Toen het bezoek van dagjesmensen in
Bergen en Bergen aan Zee vermeerderde
en het aantal zomergasten door het open
stellen van pensions meer en meer toe
nam, begonnen de stalhouderijen zich toe
te leggen op het te huur aanbieden van
rijtuigen met koetsier (koetsjes), waarmee
in het dorp en naar Bergen aan Zee of
Schoorl rondritten konden worden ge
maakt. In die tijd zag men dus veel koets
jes in het dorp rijden, hetgeen kennelijk
zodanig toenam, dat er een gemeentelijke
verordening kwam, waarin de standplaat
sen voor de rijtuigen werden bepaald en
de rittarieven werden vastgesteld (retour-
rit Bergen aan Zee, koets met één paard
5.-; landauer met twee paarden 7.50).
Veel later, in de jaren dertig, na uitbrei
ding van het autoverkeer, verdwenen de
stalhouderijen uit het dorpsbeeld.
Gefietst werd er al ruim voor 1900 en
daarna kwamen vrij spoedig de eerste
Breêlaan 24,
Interc.-Telef. 22.
Bergen.
Per Victoria
Per Landauer
Enkele
rit.
Retour
met 1
Enkele
rit.
paard.
Retour
met 2 paarden.
Enkele]
rit. Retour
Schoorl
2.50
3.50
ƒ3.—
ƒ4.-
4.50
6.-
Groet
4.00
5.50
5. -
7.-
9.—
Camperduin i
5.50
7—
7.—
9.-
9
12.—
Bergen aan Zee
3.50
5
AM
6—
5.50
7.50
'tWoud, Bergen aan Zee
4.50
6.-
5.50
7.50
7-
9.—
Egmond a/d. Hoef
4.50
6.-
5.50
7.50
7.—
9.
Egmond aan Zee
5.50
7.50
6.50
9.—
8-
„11
Alkmaar Station)
3.50
5.—
4.—
5.50
5.-
7.-
Alkmaar (bpot of tram)
4
5.50
4.50
6.50
5.50
8-
RONDREIZEN over:
Egmond-binnen, Heiloo, Alkmaar
7.50
9.-
ƒ12.-
Egmond a/Zee
9.—
„11
14.—
Egmond-binnen, Castricum
10.-
12.-
15.—
Schoorl, Koedijk, Alkmaar
7.—
8.-
„10
Toeren per uur
3.—
4.—
5.-
Visite-rijden per uur per coupé
2.50
3.-
4.—
N.B. Voor retourrijden is uur wachten vrij, voorts wordt
berekend met één paard f\.—, twee paarden f2 p. uur.
Stalling bij het vertoeven is voor rekening van pas
sagiers, evenals tol- of pontveerkosten.
In de periode 1910-1915 werd een voordien nog
groene vlakte omgevormd tot de Stationsstraat
met vele winkeltjes. Op de foto staan de huur
koetsjes waarmee de gasten, die per tram of bus
naar Bergen waren gekomen, zich naar hun
hotel of pension lieten rijden (fotoarchief Piet
Mooij, Bergen NH).
7
