De modernisering van de infrastructuur
Overstap op kolengas
In 1908 begonnen verschillende gemeen
ten gasverlichting te installeren. In sep
tember kreeg het college van B. en W. een
gascontract van de Gemeente Waddinx-
veen ter inzage. Er werden ook andere
gemeenten aangeschreven. Bergen keek
naar alternatieven. Jacob van Reenen was
erg geïnteresseerd in het gebruik van
windmolens. Heel nauwkeurig heeft hij
de Hercules windmolen laten onderzoe
ken. Deze molen stond op een 30 meter
hoge toren. Het rad was 12 meter in dia
meter. De opwekking van 220 volt gelijk
stroom was mogelijk vanaf een wind
sterkte van drie a vier meter per seconde.
Het plan was echter te duur en verdween
in het archief.
In hetzelfde jaar ontving de gemeente
een uitgebreid rapport over het gebruik
van gas, waarin het volgende stond: 'de
moderne wetenschap heeft het zoo ver
gebracht dat zonder eenig bezwaar gas
over km's afstand geperst kan worden'.
Het gebruik van elektriciteit en gas wer
den nog eens tegen elkaar afgewogen.
Gelijkstroom was beter dan draaistroom
(wisselstroom), maar de afstanden naar
Bergen aan Zee en Koedijk waren te
groot. Men rekende op 60 lampen. Gas
was goedkoper en ook veel inwoners
zouden het willen hebben. 'Gasvlam in de
keuken verbrandt de toxinen; de zwarte
vlek op het plafond komt hierdoor en niet
uit het gas. De reuk is verbrand stof, dit
ter memorie van onzindelijke huismoe
ders!'. Gas werd geproduceerd in een gas
fabriek. Daarvoor werd een locatie over
wogen. Als eerste werd een terrein aan de
noordzijde van de Filarskiweg bekeken,
gevolgd door een plek aan de Westerweg.
Daarna bij Koedijk, bij de Franschman of
in de kom. Uiteindelijk werd een locatie
uitgekozen aan de zuidzijde van de
Natteweg, oostelijk van de trambaan (nu
verlengde deel Dr. Van Peltlaan). Er was
een mooie bouwtekening, waarop onder
andere een gashouder van 300 m3 stond
aangegeven (commentaar met potlood:
'te klein'). Het gas werd geproduceerd uit
kolen. Het kolentransport geschiedde
vanuit Koedijk. Twee paarden konden
een kar met drie ton kolen trekken. De
transportkosten bedroegen 1 per wagen
ORDER voor het AANSTEKEN en BLUSSCHEN der lantaarns ïoor de straatverlichting
in de Gemeente JtRROEN ns.«iu gedurende de maand JANUARI 1910.
Datum.
Zons-
onder
gang.
Maansopgang.
Maansondergang.
li
B
UREN
van
AANMERKINGEN.
aansteken.
blusschen.
1
3.54
n.m. 10.22
v.m. 11.28
4.45
11
2
11.32
0 11-42
4.45
3
middernacht
11.53
L.K.
4.45
4
v.ra. 0.40
n.m. 0. 5
4.45
5
1.60
0.18
4.45
f
6
3. 1
0.33
4.45
t
7
4. 1
4.13
0.53
4.46
8
5.27
0 1.18
4.45
6
9
6.39
0 102
4.45
10
7.45
2.41
4.46
11
8.40
0 3.44
N.M.
4.45
12
n 9.23
0 4.59
4.45
13
4. 9
9.56
6.22
4.45
14
10.17
0 7-48
4.45
-
15
10.36
0 9.13
4.45
16
10.52
10.37
4.45
17
0 11- 7
middernacht
4.46
18
11.22
v.m. 0. 1
E.K.
4.45
19
4.19
11-40
1.26
4.45
20
n.m. 0. 2
0 2.51
Geen
licht.
21
0.29
0 4.16
Geen
licht.
22
1- 7
0 0-37
Geen
licht.
23
1.58
0 6-47
Geen licht.
24
3. 2
0 7-43
Geen
licht.
25
4.30
4.16
8.25
V.M.
Geen
licht.
26
5.38
8.55
5.15
6.30
27
6.49
9.16
5.15
7.45
28
8. 3
9.33
5.15
9. 0
29
9.15
0 9.47
6.15
10.15
30
10.24
9.59
5.15
/t
31
4.41
11.34
0 io.il
5.15
In te vullen het uur van blusschen in de Gemeente vastgesteld. t
7™
Sé?
22
